ชาวนาทำพิธีสืบสานประเพณีทำขวัญข้าว

ชาวนา ต.เขาแร้ง อ.เมือง จ.ราชบุรี หลายหมู่บ้านได้นำข้าวเปลือกในที่นาของตนเองมาร่วมจัดพิธีทำขวัญข้าว  ที่บริเวณลานพระธาตุบัวทอง ภายในวัดโสดาประดิษฐานราม  รำลึกบุญคุณของพระแม่โพสพ เพื่อความเป็นสิริมงคลให้ไร่นาเกิดความอุดมสมบูรณ์

               
( 7 ก.พ. 62 )  พระครูเกษมขันติคุณ เจ้าอาวาสวัดโสดาประดิษฐานราม นายชาญชัย พรหมประสิทธิ์  กำนัน ต.เขาแร้ง   นายทวีศักดิ์ ทรัพย์กุล ผู้ใหญ่บ้านหมู่ที่ 5     รวมทั้งเกษตรกรชาวนาที่เป็นชาวไทยเชื้อสายลาวเวียง  หมู่ที่ 2, 3 , 4 , 5 , 6 , 7 ได้ร่วมกันจัดพิธีทำขวัญข้าวสืบสานประเพณีบูชาพระแม่โพสพ   บริเวณลานพระธาตุบัวทอง ภายในวัดโสดาประดิษฐานราม ต.เขาแร้ง อ.เมือง จ.ราชบุรี พร้อมร่วมกันทำบุญใส่บาตรตอนเช้าและร่วมกันทำพิธีทำขวัญข้าว  เพื่อความเป็นสิริมงคลให้ไร่นาเกิดความอุดมสมบูรณ์  ก่อนจะลงมือทำนาในช่วงฤดูฝนที่ใกล้จะมาถึงนี้  ให้มีความอุดมสมบูรณ์ได้ผลผลิตดี

           
โดยภายในงานพิธีได้จัดประดับตกแต่งบายศรีสู่ขวัญ  มีการจัดสำรับกับข้าว อาหาร  คาว หวาน ผลไม้ และมีข้าวเปลือกใส่กระบุง ใส่ถุง ใส่กระสอบ ที่ชาวบ้านนำมาร่วมถวายบูชา แก่พระแม่โพสพ เพื่อจะได้นำเมล็ดพันธุ์ที่เข้าพิธีสู่ขวัญนี้ ไปปลูกในผืนนาของตนเองในฤดูกาลต่อไป  การทำพิธีก็จะมีหมอทำขวัญข้าวอ่านบทอันเชิญพระแม่โพสพ เป็นการเรียกขวัญพร้อมเสียงโห่ขึ้นพร้อมกัน 3 ครั้ง ประกอบกับจังหวะเสียงเพลงเพื่อให้ผู้เฒ่าผู้แก่หนุ่มสาวได้ร่ายรำวนรอบบริเวณพิธีที่ประดิษฐานองค์พระแม่โพสพ จำนวน 3 รอบ ไปพร้อมๆ ตีฆ้องประกอบ

             
สำหรับการจัดประเพณีทำขวัญข้าวนั้น  ได้มีมานานตั้งแต่สมัยโบราณ รุ่น ปู่ ย่า ตา ยาย แต่ได้หยุดการจัดไปกว่า 10 ปีมาแล้ว  เนื่องจากนายเบ้า ทองชมพูนุช คนเก่าแก่ซึ่งเป็นหมอขวัญได้เสียชีวิตลง  ต่อมานายเจริญ ทองชมพูนุช ลูกชาย ได้มาทำหน้าที่หมอขวัญสืบทอดต่อจากบิดาในการทำพิธีดังกล่าว  โดยในปีนี้ได้เริ่มจัดที่วัดโสดาประดิษฐารามเป็นปีแรก พอถึงวันขึ้น 3 ค่ำ เดือน 3  ซึ่งตรงกับวันนี้ ก็จะมาจัดพิธีเรียกขวัญข้าว  พอถึงช่วง เดือน 5 และเดือน 6  ชาวนาก็จะไปหาไม้ทำคันไถ และแอกไว้ไถนา ชาวบ้านคนไหนมีวัว ควาย ก็จะนำไปไถนาในช่วงฤดูฝน  และพอเก็บเกี่ยวข้าวเสร็จ   จะมีพวกหนูนา นก กา คนที่นำวัว ควาย มาเลี้ยงในที่นา ได้ไปกินข้าว หรือจะเป็นข้าวเปลือกที่ตกหล่นตามทุ่งนา สิ่งหนึ่งสิ่งใดที่ทำให้ตกใจ ก็จะเรียกขวัญให้กลับมา ในปีต่อไปนาข้าวจะได้มีความอุดมสมบูรณ์

               
อย่างไรก็ตามภายหลังที่ได้ทำพิธีเสร็จแล้วชาวบ้าน  ก็จะนำเอาดอกไม้ หมาก พลู ที่อยู่ในบายศรีที่ได้นำมาบูชาพระแม่โพสพในพิธีกลับไปไว้ในยุ้งฉางข้าว  บางคนมีความเชื่อมาแต่โบราณได้เอานำมนต์ในพิธีไปดื่มกิน หรือผสมอาบน้ำ เพื่อให้เกิดความเป็นมงคล และขอให้ได้ข้าวเปลือกเต็มยุ้งเต็มฉางในการทำนาปีถัดไป
 

                                     

 //////////////////////////////////////////////

พันธุ์  -  จรรยา  แก้วนุ้ย จ.ราชบุรี